Założyciele (1961)

Józef Albiński
(1905-1971)

Urodził się w Pniewach. Pracę zarobkową podjął w „Rolniku” w Buku. W 1935 r. został przeniesiony do Hrubieszowa. Tam pracował w Spółdzielni Rolniczo-Handlowej przez okres okupacji. Był członkiem Armii Krajowej. W 1945 r. przybył do Kościana, gdzie zajmował stanowiska kierownicze w Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”. W TMZK był członkiem sekretariatu i członkiem zarządu. Zbierał pamiątki związane z Ziemią Kościańską. Zmarł w Kościanie.

Stefan Bech
(1909-1981)

Urodził się w Kościanie. Ukończył Państwową Szkołę Sztuk Zdobniczych, Plastycznych i Przemysłu Artystycznego w Poznaniu. Był autorem trzech tek drzeworytów poświęconych zabytkom Kościana. Uczestnik kampanii wrześniowej 1939, jeniec wojenny, członek Armii Krajowej i Szarych Szeregów. Po wyzwoleniu w 1945 r. był współzałożycielem i I sekretarzem PPR w Kościanie. Odsunięty z partii w 1948 r. za „odchylenia nacjonalistyczno-klerykalne” poświecił się pracy artystycznej. Zmarł w Kościanie.

Henryk Florkowski
(1921-2003)

Urodził się w Lesznie. W czasie okupacji wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec, był również osadzony w obozie karnym. W rezultacie zapadł na zdrowiu. Po wojnie szukał zajęcia, był m.in. dyżurnym ruchu na stacji kolejowej w Sławie Śląskiej. W latach 1945-1949 ukończył studia medyczne w Poznaniu. Od 1948 r. związał swe życie z Kościanem piastując różne stanowiska w placówkach służby zdrowia. W 1967 r. otrzymał stopień naukowy doktora nauk medycznych. Był członkiem wielu organizacji społecznych. Jako wieloletni prezes TMZK   zapoczątkował działalność wydawniczą. Zostawił po sobie ogromny dorobek pisarski, w którym na pierwszym miejscu trzeba postawić „Słownik lekarzy Ziemi Kościańskiej” i Pamiętniki Towarzystwa Miłośników Ziemi Kościańskiej.
Zmarł w Kościanie.

Bolesław Igłowicz
(1903-1996)

Urodził się w Poznaniu. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Gimnazjum ukończył w Kościanie, a na Uniwersytecie Poznańskim studiował geografię i historię. W czasie okupacji mieszkał w Kościanie skąd został wysiedlony do Generalnego Gubernatorstwa. Po wojnie wrócił do Kościana i aż do emerytury uczył geografii w Liceum. Był regionalistą-pasjonatem, inicjatorem powołania do życia TMZK. Był autorem wielu wykładów i publikacji regionalnych.
Zmarł w Kościanie.

Franciszek Kordusiak
(1911-1973)

Urodził się w Kościanie. Pracował w Starostwie Powiatowym w Kościanie. W czasie wojny był robotnikiem miejskim i w DWM (HCP) w Poznaniu. Jego pasją było harcerstwo. Należał do Drużyny im. Jana Sobieskiego III. Po 1945 r. na nowo odtwarzał struktury harcerskie. W 1948 r. zrezygnował z pracy w harcerstwie, by ponownie ją podjąć w 1957 r. Pracował w Domu Książki, a następnie w Spółdzielni Spożywców „Zgoda” m.in. na stanowisku wiceprezesa zarządu.
Zmarł w Kościanie.

Marian Koszewski
(1923-2006)

Urodził się w Kościanie. Był absolwentem Gimnazjum im. Św. Stanisława Kostki. W czasie wojny założył konspiracyjną organizację „Pakt Czterech”. Aresztowany w 1941 r. był więziony w Forcie VII w Poznaniu, a następnie w obozach koncentracyjnych w Auschwitz i Mauthausen-Gusen. Po wojnie pracował m.in. w Cukrowni w Kościanie oraz w Zjednoczeniu Cukrownictwa w Poznaniu. Był autorem wielu publikacji poświęconych okresowi okupacji oraz historii kościoła katolickiego na Ziemi Kościańskiej. W 2005 r. nadano Mu godność Honorowego Obywatela Miasta Kościana. Zmarł w Kościanie.

Klemens Kruszewski
(1908-1988)

Urodził się w Bochum (Niemcy). W 1914 r. wrócił wraz z matką do Grudziądza, gdzie następnie zdał maturę. Po maturze podjął studia z zakresu filologii klasycznej na   Uniwersytecie Poznańskim, po ukończeniu których przybył do Kościana. Tutaj uczył łaciny w Gimnazjum. Był działaczem harcerskim, członkiem Armii Krajowej. Aresztowany w 1944 r. przebywał w obozach koncentracyjnych. Po wojnie nadal uczył w Liceum gdzie powierzono mu stanowiska dyrektorskie. Był działaczem harcerskim, zapalonym pszczelarzem, autorem opracowań nt. harcerstwa, pszczelarstwa, Armii Krajowej. Zmarł w Kościanie.

Wacław Krzyżostoniak
(1898-1977)

Urodził się w Kopaszewie. Uczestniczył w Powstaniu Wielkopolskim. Jako żołnierz zawodowy brał udział w obronie Warszawy. W czasie okupacji działał w oddziałach leśnych. Po wojnie pracował w osadnictwie wojskowym na ziemiach zachodnich, służył w sztabach okręgów wojskowych i Centrum Wyszkolenia Kwatermistrzowskiego w Poznaniu. W Kościanie działał w Lidze Obrony Kraju, Klubie Oficerów Rezerwy i w Związku Inwalidów Wojennych. Zmarł w Kościanie.

Wacław Nawrocki
(1902-1961)

Urodził się w Lesznie. Po maturze studiował polonistykę na Uniwersytecie Poznańskim i Jagiellońskim. Po studiach wrócił do Leszna do Gimnazjum Humanistycznego. W 1935 r. przeniósł się do Warszawy. Był żołnierzem Armii Krajowej, walczył w powstaniu. W 1945 r.   wrócił do Leszna. Pracował w leszczyńskim oddziale Instytutu Zachodniego, następnie w zarządzie miejskim i jako kierownik w Bibliotece Miejskiej oraz w Muzeum Okręgowym. Po ukończeniu studiów socjologicznych w Poznaniu był założycielem i Kierownikiem Archiwum Powiatowego. Zmarł w Lesznie.

Zenon Świerczewski

Urodził się w 1932 r. w Poznaniu. Po wojnie ukończył w tym mieście Gimnazjum św. Jana Kantego i Liceum Pedagogiczne. W okresie okupacji znalazł się we Francji, a stamtąd z rodzicami deportowany został do Krakowa. Po wojnie pracował w Kolejowym Domu Dziecka w Wolsztynie. Następnie był nauczycielem w Słonimie k/Obrzysk. Równocześnie podnosił swe kwalifikacje na Studium Nauczycielskim. Po przeniesieniu się do Puszczykowa pracował do emerytury w szkole podstawowej,
a potem w miejscowym Liceum.

Stanisław Szymanowski
(1908-1992)

Urodził się w Jarogniewicach. Od 1929 r. pracował w Kościanie w inspektoracie szkolnym, a następnie w Krajowym Zakładzie Psychiatrycznym. Okres okupacji spędził w Kościanie. Po wojnie zajmował się organizacją szkolnictwa a następnie był kierownikiem Powiatowego Komitety Opieki Społecznej. Był też kierownikiem Domu Starców w Ujeździe. Pracował również jako księgowy w Stacji Hodowli Roślin w Choryni. Był kolekcjonerem pamiątek dziejów Ziemi Kościańskiej.
Zmarł w Poznaniu – tam też został pochowany.

Marian Tucholski
(1901-1973)

Urodził się w Kościanie. Tutaj uczęszczał do szkoły podstawowej i do Wyższej Szkoły dla Chłopców. Pracował na różnych stanowiskach w Nadleśnictwie Kościan, w Powiatowym Domu Kultury w Kościanie (kierownik), a także w innych instytucjach. Społecznie udzielał się w Społecznym Komitecie Antyalkoholowym, Towarzystwie Wiedzy Powszechnej i w TMZK. Zmarł w Kościanie.

Marian Urbański
(1909-1993)

Urodził się w Kościanie. Był synem dziennikarza Jana Urbańskiego. W Kościanie
w latach 1934-1939 po ojcu i bracie Witoldzie, pełnił funkcję redaktora naczelnego „Gazety Polskiej”. Był członkiem Polskiego Czerwonego Krzyża. W 1939 r. jako komendant drużyny ratowniczej PCK opuścił Kościan. Po wojnie nie było szans na wznowienie „Gazety Polskiej” (o orientacji katolickiej i narodowej) i dlatego służył swym doświadczeniem młodszemu pokoleniu. Zmarł w Kościanie.

Stanisław Wojciechowski
(1894-1961)

Urodził się w Wysocku Wielkim – pow. ostrowskim. Po ukończeniu gimnazjum podjął studia muzyczne w Berlinie (konserwatorium Sterna) i w Monachium. W 1920 r. przybył z Poznania do Kościana, gdzie objął funkcję organisty w kościele farnym. Był nauczycielem śpiewu w gimnazjum kościańskim, dyrygentem wielu chórów. Okres okupacji spędził w Kościanie. Po wojnie kontynuował funkcję organisty w kościele farnym oraz udzielał się na niwie propagowania kultury muzycznej. Zostawił po sobie pokaźny dorobek kompozytorski. napisał też kronikę parafii   farnej. Zmarł w Kościanie.

Kazimierz Zimniewicz

( 1940-2024 )

Urodził się w Kościanie. Po ukończeniu szkoły podstawowej i zdaniu matury, podjął studia na ówczesnej Wyższej Szkole Ekonomicznej w Poznaniu (obecnie Uniwersytet Ekonomiczny). Po studiach został w tej uczelni, gdzie przeszedł wszystkie szczeble kariery naukowej, by wypracować tytuł profesora zw. dr hab. Pełnił tam różne funkcje organizacyjne i kierownicze. Mieszkając w Poznaniu nie zerwał kontaktów ze swoim rodzinnym miastem i Ziemią Kościańską. W Towarzystwie w latach 1961-1974 pełnił funkcję sekretarza, członka Komisji Rewizyjnej, a od 1986 roku do 2023 nieprzerwanie funkcję Wiceprezesa Zarządu. Z okazji 50 - lecia TMZK wyróżniony został m.in medalem "Bene Meritus" za wybitne zasługi dla Towarzystwa i Regionu. W roku 2007 Walne Zebranie TMZK nadało mu tytuł Honorowego Członka Towarzystwa. Zmarł  12 lutego 2024r.

Opracowano na podstawie: M. Koszewski, Słownik regionalistów kościańskich, wyd. Towarzystwo Miłośników Ziemi Kościańskiej, Kościan 1996; H. Florkowski, lekarz, społecznik, regionalista, oprac. zbiorowe pod red. J. Świątkiewicza, wyd. Starostwo Powiatowe w Kościanie oraz Towarzystwo Miłośników Ziemi Kościańskiej, Poznań 2005; wywiad z Z. Świerczewskim.